Bij de hond komen twee verschillende soorten wormen voor: rondwormen en lintwormen. Er zijn drie soorten rondwormen: spoelwormen, haakwormen en zweepwormen.
Spoelwormen
Spoelwormen bij de hond zien eruit als spaghettidraden, ze kunnen ongeveer 9 tot 17 cm lang worden. Jonge honden zijn bijna altijd besmet met spoelwormen, maar bij volwassen dieren is de besmetting soms nauwelijks merkbaar.
Besmetting gebeurt doordat uw hond op plaatsen komt waar zich wormeieren bevinden, door te snuffelen komen er altijd wel een paar op de neus, vacht of poten terecht. De hond hoeft maar even te likken of hij heeft er een paar binnen. U kunt zelf de eitjes ook met uw schoen mee in huis brengen, zodat zonder dat u het merkt uw huisdier wordt besmet.
De eitjes komen bij de hond in het maagdarmkanaal terecht en ontwikkelen zich daar tot wormlarven, deze kunnen de darmwand doorboren en een ingewikkelde toch door het lichaam maken. Sommigen keren terug in de darm en worden na een aantal weken volwassen spoelwormen, een ander deel ontwikkelt zich niet en blijft in rustfase achter in spieren en vetweefsel.
Bij drachtige teven "ontwaken" deze larven en trekken naar het melkklierweefsel, waar ze de puppy's besmetten via de moedermelk. Ook voor de geboorte worden de pups al besmet via de baarmoeder. Drie tot vier weken later zijn deze spoelwormen volwassen geworden in de darm van de pup. Volwassen spoelwormen leggen zo'n 200.000 eitjes per dag. Zo besmetten zij de omgeving en soortgenoten. Praktisch alle jonge honden zijn besmet met spoelwormen, van de volwassen honden is 20-30% besmet.
Meestal merkt u niks aan uw hond, wanneer deze besmet is met spoelwormen, tenzij de besmetting ernstig is. Puppies kunnen onmiddellijk na de geboorte sterven. Ook kunnen in de eerste week enkele pups uit het nest ernstig hoesten. Vanaf de tweede en derde week kan men wormen zien in de uitwerpselen, bij zeer ernstige besmetting kunnen zelfs wormen worden uitgebraakt. Er treedt altijd een verminderde weerstand tegen ziekten op en soms wordt diarree of juist verstopping waargenomen. Dikwijls is er ook bloedarmoede. Typisch voor jonge hondjes zijn opgezette buikjes en een doffe vacht. Deze honden vormen uiteraard een grote bron van besmetting voor hun omgeven, soortgenoten, maar ook voor u.
Bij de mens ontwikkelen de spoelwormeieren zich niet tot volwassen wormen, maar de larven boren zich door de darmwand en verspreiden zich via de bloedbaan in het menselijk lichaam, waar ze kleine ontstekingen veroorzaken. Organen, maar ook ogen of hersenen kunnen zo worden aangetast. Leer uw kinderen altijd hun handen te wassen voordat ze iets gaan eten.
Haakwormen
Haakwormen zijn een tientallen keer kleiner dan de spoelworm, circa 5-18mm. Deze worm dringt via de huid van de hond naar binnen om dan via de bloedbaan de darm te bereiken en er in een drietal weken uit te groeien tot volwassen haakworm. Honden kunnen ook besmet worden via moedermelk, het eten van gras of aarde of verontreinigde uitwerpselen. Haakwormen veroorzaken ernstige schade doordat ze zich voeden met darmcellen of bloed. Besmette dieren vertonen ziekteverschijnselen als bloedarmoede, diarree, lusteloosheid en een doffe vacht.
Zweepwormen
Een hond besmet zich met zweepwormen (4-7,5 cm) door het oplikken van rijpe wormeieren afkomstig van uitwerpselen van besmette honden of vossen. Zij boren zich diep in de slijmhuid van de dikke darm en veroorzaken waterige diarree met sporen van vers bloed. Deze wormbesmetting treedt niet op voor de leeftijd van twee tot drie maanden en wordt vaak opgemerkt na verblijf in een kennel.
Lintwormen
Lintwormen leven eveneens in de darm van uw huisdier en kunnen van enkele millimeters tot enkele meters lang zijn. Ze bestaan uit een kop, een hals en een groot aantal schakels die gevuld zijn met tientallen lintwormeitjes.
De lintwormschakels zijn als een soort rijstekorrel te vinden in de uitwerpselen en vacht van de hond. De schakels, gevuld met eitjes, worden opgenomen door een ander dier "tussengastheer" waarin de eitjes zich ontwikkelen tot lintwormlarven. Door de tussengastheer op te eten wordt de hond besmet. De lintwormlarven komen vervolgens vrij in de darm en ontwikkelen zich tot volwassen lintwormen. Voorbeelden van tussengastheren voor de hond zijn o.a. vlooien en konijnen.
Besmette honden vermageren en hebben een doffe vacht. Ze worden ook vatbaarder voor ziekten. De lintworm die wordt overgedragen door de vlo is besmettelijk voor de mens, maar niet echt gevaarlijk. Na toevallige opname van een vlo kan een kleine volwassen lintworm zich in de darm van de mens ontwikkelen en zo aanleiding geven tot lichte buikklachten.
In de Belgische Ardennen en elders in Europa daarentegen, vormt een soort lintworm van amper enkele millimeters lang, ook wel de vossenlintworm genoemd, een waar gevaar voor de mens. Deze lintwormen leiden tot cysten en gezwellen in levensbelangrijke organen als lever en longen van de mens. Besmetting gebeurt door contact met besmette dieren (honden, vossen of katten) of door het eten van bezoedelde bosbessen.
Hartworm
Deze wormsoort komt alleen in zuidelijk Europa voor en dus niet in Nederland. Voor meer informatie kunt u terecht onder het kopje "Met de hond naar het buitenland".
Bij Dierenkliniek Hulst geven we graag informatie over hoe u uw hond het beste kunt ontwormen. Dit gebeurt standaard twee keer bij de fokker op een leeftijd van vier weken en zes tot zeven weken. Daarna op negen weken leeftijd (samen met de cocktailvaccinatie) en twaalf weken (samen met de cocktailvaccinatie) en daarna twee keer per jaar. Bij speciale omstandigheden, zoals veel honden in één gezin of gezinnen met kleine kinderen kan de dierenarts adviseren de hond vaker te ontwormen.
Ontwormen kan op verschillende manieren door middel een ontwormingspasta of met een ontwormingstablet. Elke methode heeft zijn specifieke werkingsgebied.